98 lat temu, 27 grudnia 1918 roku wybuchło Powstanie Wielkopolskie, jedno z niewielu powstań w całej historii Polski, które zakończyły się zwycięstwem. W jego wyniku Wielkopolska została przyłączona do odradzającej się po zaborach Rzeczypospolitej.
Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, owacyjnie witany. Tego samego dnia Paderewski wygłosił przemówienie do swoich rodaków licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar. Nazajutrz 27 grudnia swoją paradę wojskową na Świętym Marcinie urządzili Niemcy – zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje – doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego.
Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską z wyjątkiem jej północnych i południowo-wschodnich obrzeży. Wojskami powstańczymi dowodził major Stanisław Taczak, a od połowy stycznia 1919 roku gen. Józef Dowbor- Muśnicki, który mocą dekretu Narodowej Rady Ludowej otrzymał tytuł Głównodowodzącego wszystkich Sił Zbrojnych Polskich byłego zaboru pruskiego.
18 stycznia dzięki wsparciu Romana Dmowskiego rozpoczęto w Paryżu rozmowy pokojowe, których celem było zakończenie walk i przyłączenie ziem zaboru pruskiego do nowo powstającego państwa Polskiego. Mimo trwających negocjacji walki na froncie cały czas trwały i kolejne miejscowości wpadały w polskie ręce.
W trakcie walk powstańcy zdobyli kilka pociągów pancernych, z których najsłynniejszym jest Pociąg Pancerny nr 11 „Danuta”. Zdobyto go 16 lutego 1919 roku pod Rymaszewen. Ponadto oddziały powstańcze wykorzystywały pociągi Wawel, Poznańczyk, Rzepicha i Goplana. Każdy z nich prezentował inne możliwości, a część z pociągów miała charakter improwizowany.
Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu w Compiègne z 11 listopada 1918 roku kończącego I wojnę światową. Było to jedno z czterech, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku, powstania sejneńskiego w 1919 roku i II powstania śląskiego w 1920 roku, zwycięskich powstań w dziejach Polski. Pierwsze z polskich powstań z tamtego okresu, które umożliwiło realizację wszystkich założonych celów.